Door John Geerts/Tilburgers.nl

Coba Pulskens (1884 – 1945) groeide op in een arm arbeidersgezin op Korvel. Na de lagere school en de huishoudschool bij de nonnen op Korvel ging ze in Antwerpen werken bij een joodse diamantairsfamilie. Ze was dus in België als in 1914 het Duitse leger het land binnenvalt en meesleurt in de Eerste Wereldoorlog. Tijdens die Duitse bezettingsjaren was Coba betrokken bij de Belgische ondergrondse. Dat betekende toen vooral het verbergen van koper die de Duitsers nodig hadden voor de wapenindustrie maar noodgedwongen werd ook steeds handiger in het misleiden van controleposten.

Poetsvrouw

Na de oorlogsjaren keerde ze terug naar Nederland en werd in 1931 in Tilburg aangesteld als poetsvrouw bij het gebouw van de Publieke Werken aan de Lange Schijfstraat. Ook was ze nu en dan in de Canisiusschool werkzaam.

Vanaf 1942 werd Coba actief in het verzet als hulpverlener aan onderduikers. Zo haalde ze joden, neergeschoten geallieerde piloten en enkele Limburgse verzetsmensen over de vloer. Verraders weten in 1943 een Limburgse verzetsgroep te infiltreren waarvan enkele leden eerder bij Coba ondergedoken hadden gezeten. De Duitsers misbruikten haar woonadres vervolgens om onderduikers in de val te lokken, zonder dat Coba of haar collega in het verzet Leonie van Harssel hiervan een vermoeden hadden.

Het gaat mis als de Duitsers piloten en verzetsstrijders arresteren die in het huis van Coba ondergedoken hadden gezeten. Haar huis werd aangewezen als de locatie waar ze gezeten hadden.

Inval

Als de Duitsers daar bij Coba een inval doen, treffen ze de drie reeds aanwezige piloten aan die ter plaatse werden opgepakt en in de tuin werden doodgeschoten. Coba zelf werd met plaatsgenoot en verzetskameraad Leonie van Harssel gearresteerd en afgevoerd naar kamp Vught. De doodgeschoten piloten waren Roy Edward Carter, Jacques Stewart Nott en Ronald Arthur Walker.

Leonie zou de oorlog overleven (ze werd in Dachau bevrijd), maar Coba werd tijdens de evacuatie van Vught op 5 september 1944 (‘Dolle Dinsdag’) met vrouwelijke gevangenen op transport gezet naar Ravensbrück. Daar werd ze in februari 1945 in de gaskamer om het leven gebracht. Ze is 60 jaar geworden.

In het voorjaar van 2017 werd de ‘Zwerfkei’ verplaatst naar het Vrijheidspark bij het Factorium.