Bevrijdingsdag
Het is 5 mei 1965. Ik ben op twee dagen na 12 jaar en het is feest. We vieren dat we al 20 jaar in bevrijd Nederland wonen. En dat mag het hele dorp weten en horen. Weken hebben we op school geoefend om het speciaal voor deze dag geschreven bevrijdingslied te zingen. En wij niet alleen. Ook de jongens op de jongensschool en de meisjes op de meisjesschool hebben met hun meester of juf tot in den treure geoefend. Ik kan me nog herinneren dat er op een middag een echte heer de klas in kwam met een draagbaar orgel (was dat soms een keyboard?). Onze meester was een beetje zenuwachtig want hij moest ten overstaan van deze echte muziekmeneer laten horen wat wij ervan gebakken hadden. Rechtop zittend luisterden we naar de eerste toon van de onafscheidbare stemvork, duwden onze kontjes achterin het stoeltje en zongen uit volle borst. De zangmeester was tevreden en vertelde dat hij nog niet eerder zo’n goede muzikale klas had gehoord. Misschien waren wij wel de eerste school waar hij kwam maar feit is dat onze meester trots was als een aap met zeven l*llen. Het lied zouden we met alle kinderen van alle scholen op 5 mei laten klinken op het dorpsplein.
Dodenherdenking
Maar eerst werd het nog 4 mei. Op de avond van 4 mei 1965 trok er een stille stoet door het dorp als herdenking aan de omgekomen mensen in de Tweede Wereldoorlog. Er werden kransen en bloemen gelegd en ik mocht als padvindertje van nog net elf jaar samen met andere kinderen de erehaag vormen. De Burgemeester, de pastoor, de dominee, de politieagenten, zij allen waren aanwezig en liepen door onze haag richting het monument. Het maakte op mij een onvergetelijke indruk vooral toen we ook nog moesten salueren met twee vingers aan de padvindershoed.
Vlaggenmasten
Kort vóór de datum van 5 mei kreeg ik te horen dat ik een van de uitverkoren kinderen was die een vlag mocht hijsen tijdens het officiële deel van 20 jaar bevrijd. Op het dorpsplein was een podium gebouwd waarop deftige mannen en vrouwen gingen luisteren naar het lied dat we met z’n allen hadden ingestudeerd. Links en rechts van dat podium stonden vlaggenmasten en samen met een andere padvinder van de verkenners mocht ik de vlag langzaam in top hijsen terwijl het Wilhelmus zou klinken; of was het de Last Post? Bij de andere vlaggenmasten stonden ook steeds twee kinderen: voetballertjes, gymnasten, muzikanten, judoka’s enz.
Die ochtend op het plein kwam er nog een verrassing. Er zou een vliegtuigje boven het feestplein vliegen en daaruit zou een pakje worden gedropt aan een parachute. Als je goed luisterde, hoorde je in de verte al het motorgeronk en niet veel later vloog er inderdaad een klein vliegtuig boven de hoofden van de kinderen en alle belangstellenden. Wat er in het pakje zat, heb ik nooit gehoord maar het zal wel iets te maken hebben gehad met voedseldroppingen. Twintig jaar bevrijd…………wat een feest.
Anno 2024
Ook in ons land lijkt vrijheid anno 2024 te worden tot ‘ik zal en moet gelijk hebben’ en staan groepen tegenover elkaar in plaats van eensgezind naast elkaar. Hoe simpel was het in 1965 toen op 4 mei iedereen twee minuten stil was, treinen en bussen stilstonden, de auto of brommer even aan de kant werd gezet. De vanzelfsprekende saamhorigheid van toen lijkt tegenwoordig vaak ver weg.