De 'attentiesteen' is een idee van Steven Woudstra uit Schijndel. In Nederland, België en Duitsland zijn inmiddels al 250 van deze tegels te vinden. Het doel van de attentiestenen is om bezoekers bewust te maken van (verdwenen) erfgoed. Via een QR-code op de stenen worden mensen doorverwezen naar de website www.bezoekdelangstraat.nl, waar de fiets- en wandelroute 'Op pad in de historische Langstraat' wordt beschreven. Deze route loopt langs 24 tegels in de gemeente Waalwijk.

Door René Klerx

In 1828 vestigde schoenmaker Waltherus Arnoldus Dumoulin zich met zijn echtgenote Anna Theresia Hallet vanuit Mol (B) in Besoijen. Na diens dood in 1840 werd de schoenfabriek voortgezet door zijn weduwe en zoon Louis, onder de naam Wed. W.A. Dumoulin & Zn. De schoenfabriek brandde in de nacht van 6 april 1885 tot de grond toe af. Het woonhuis bleef behouden. Schoenfabrikant Maurits van den Bergh die, bij de wederopbouw van de fabriek, het bedrijf had overgenomen, besloot in oktober 1887 de firma naar ’s-Hertogenbosch te verplaatsen.

Grotestraat 67 en 69, achter het woonhuis de voorgevel van de fabriek, gezien vanaf de Marechausseekazerne (1972). (Foto: J. de Bont. Beeldbank SALHA, WAA82727)

Eind 1887 vestigde schoenfabrikant Joseph Mathieu (Jos) Groenen zich in de leegstaande schoenfabriek, tegenover het nonnenklooster en de marechausseekazerne. Zoals bij de meeste schoenfabrieken in de Langstraat was ook hier een kruidenierswinkel gevestigd, hetgeen duidde op 'gedwongen winkelnering'. De arbeiders werden immers praktisch gedwongen hun aankopen bij hun patroon te doen. Jos Groenen was één van de mensen die in 1895 het voortouw had genomen in een gezamenlijke actie van de lederindustrie ter verbetering van de prijzen. Volkomen onverwacht overleed Jos Groenen op 5 maart 1903 aan de gevolgen van een hersenbloeding. De zaak werd voortgezet door zijn weduwe en hun zonen Leo, Jan en Jos junior. In 1913 werd 'N.V. Stoomschoenenfabriek v/h Jos. Groenen' opgericht waarin mevrouw Groenen en haar zoon Jan participeerden. De fabriek onderging opnieuw een uitbreiding en de machinerieën werden gemoderniseerd.

Toen in 1914 de Eerste Wereldoorlog uitbrak, kon de terugval in zowel binnen- als buitenlandse orders gedeeltelijk worden opgevangen door het vervaardigen van militair schoeisel, met name rijlaarzen. Hun bekendste merk was 'Esperanto', een knipoog naar de nieuwe wereldtaal. Groenens niet aflatende inzet voor kwaliteit tijdens de malaise in de schoenindustrie in de jaren na de oorlog, mocht niet baten. N.V. Stoomschoenenfabriek v/h Jos. Groenen werd in januari 1927 stopgezet. En daarmee kwam een einde aan ruim 50 jaar Groenen Schoenen.

Noorder Parallelweg: Ingang van 'Internationale Tentoonstelling voor de Schoen- en Lederindustrie' (1925). (Foto: A. Oudkerk, auteursrecht: G.C.M. Verheijen. Beeldbank SALHA, WAA10443)

Tentoonstelling

Jan Groenen zelf was al in 1925 teruggetreden en naar Antwerpen verhuisd. Maar niet voordat hij als voorzitter van de commissie 'Standplaatsen en inzendingen' nog zijn medewerking had verleend aan de organisatie van de grote 'Internationale Tentoonstelling voor de Schoen- en Lederindustrie' in Waalwijk. Deze tentoonstelling werd georganiseerd ter ere van het 25-jarig bestaan van de R.K. Bond van Schoenfabrikanten. De familie Groenen werd node gemist in het verenigingsleven van Waalwijk en Besoijen, zij speelden daarin een actieve rol. Tevens was Jan 20 jaar lid van de gemeenteraad in Besoijen en was hij van 1922 tot 1925 wethouder in de pas gevormde gemeente Waalwijk.

J.H. Vesters, grondlegger van schoenfabriek 'Anita', vestigde zich later in het pand, en vanaf 1963 fourniturenhandel firma Alfons Roxs.