De acht fracties in onze Raad hielden tijdens de begrotingsvergadering hun algemene en politieke beschouwingen. Kritische en waarderende woorden. Een greep uit de onderwerpen die de revue passeerden:

Lokaal+

De fractie is blij met een sluitende begroting met beperkte lastenverzwaring voor inwoners, liet Bert van den Kieboom weten. Iedereen moet zo duurzaam mogelijk werken. Economische groei moet hand in hand met milieubescherming. Lokaal+ deelt hier complimenten uit en vraagt wat de uitdagingen zijn. Uiteraard ook aandacht voor Mens en Zorg. Kwetsbare mensen mogen niet gemangeld worden door de nieuwe aanpak, gericht op voorkomen van beroep op zorg. Lokaal+ wil dat geïnvesteerd wordt in onmisbare mantelzorgers en vrijwilligers. Men steunt de OKO-aanpak, Opgroeien in een Kansrijke Omgeving, maar wil dat eerst een beroep op het thuisfront, wordt gedaan. Daar ligt de eerste verantwoordelijkheid.

Lokaal+ wil betaalbare woningen voor jong en oud. De fractie vraagt zich af hoe het College de doorlooptijd van woningbouwprojecten aanzienlijk gaat verkorten.

Ondernemers moeten worden ondersteund en er moeten kansen komen voor nieuwe bedrijven en initiatieven. De komst van nieuwe hotels geven een impuls aan het toeristisch karakter van onze vestingstad.

Door daarnaast te investeren in natuur- en cultuurbehoud blijft onze gemeente aantrekkelijk voor iedereen. De fractie wil ook dat het College blijft investeren in digitale toegankelijkheid, transparantie en een klantgerichte aanpak, zowel fysiek als digitaal. Ook moet gewerkt worden aan een bestuurscultuur waarin samenwerking en betrokkenheid centraal staan, zodat inwoners zich gehoord voelen en vertrouwen hebben in de gemeente. De fractie is minder tevreden over de manier waarop wordt omgegaan met terugbelverzoeken en wil weten hoe het College dat gaat verbeteren. Het College moet pas met nieuwe zaken beginnen, als randvoorwaarden aanwezig zijn om plannen ook te kunnen uitvoeren. Efficiëntie en doelmatigheid zijn sleutelwoorden. Alleen met een goed functionerende organisatie kunnen uitdagingen het hoofd worden geboden. De fractie zet vraagtekens bij haalbaarheid van voorgestelde ombuigingen vanaf 2026. Zonder forse bijdrage van het Rijk zijn volgend jaar vervelende besluiten voor inwoners nodig. Waarom niet nu al enkele aanvullende forse bezuinigingen aan de raad voorgelegd. Tot slot doet de fractie beroep op de Raad om samen de verantwoordelijkheid te dragen, met respect voor elkaar en vooral met reële verwachtingen richting inwoners.

Morgen!

Morgen! ging op de ludieke tour met kleine cadeautjes voor de leden van het College en de griffier. Morgen! wil niet kijken naar verschillen tussen politieke partijen, maar naar overeenkomsten. De fractie vraagt hoe we grip houden op jeugdzorg die regionaal wordt georganiseerd. Men benoemt ook de accu van 25 meter hoog (converterstation), die mogelijk in Geertruidenberg komt. Misschien kan die deels de grond in. Waarom moet dat hier en wat krijgen inwoners ervoor terug. Hoe wordt hinder voorkomen. Morgen vindt dat wij als kleine gemeente extra hard op deuren moeten slaan, om gehoord te worden. Op de ludieke tour kreeg elk Raads- en Collegelid een doosje stoepkrijtjes, om grijs in het centrum te kleuren. De fractie is bij het spel ‘een uur in de bijstand’ geschrokken. In een uitkering zitten, was zweten. We moeten ons bewust zijn van de financiële positie van veel gezinnen. Daarmee werd een bruggetje geslagen naar zwemabonnementen tegen sterk verlaagde prijs. De fractie kondigde daarover een amendement aan.

Wethouder de Rooij kreeg een bordje ‘ontmoetingspunt’ en over het sociaal domein zei Morgen!: de fractie daagt u uit om mensen met elkaar te verbinden en heeft de kanttekening dat mensen die zorg echt nodig hebben, die ook echt krijgen. Voor veel mensen blijft maatwerk nodig. Heb oog voor mantelzorgers, we kunnen niet zonder. Morgen vraagt met oog op wachtlijsten hoe ervoor wordt gezorgd, dat kinderen optimaal beschermd worden. Andere zaken: wat gaat met de Schelf gebeuren. Wanneer opent die. Wethouder Mike Hofkens krijgt een pak hooi, symbool voor de Bergse kinderboerderij. Daar is aandacht voor milieu, natuur en groen. Het sociaal domein, dagbesteding, ontmoetingspunt en liefde en welzijn voor iedereen die er komt. Anke Voulon noemt meer mooie initiatieven, zoals het Kardeeltje. Het zou mooi zijn als inwoners die ondersteuning krijgen binnen WMO, hun dagbesteding in onze gemeente kunnen krijgen en niet naar de Bunthoef in Oosterhout hoeven. Daarna volgen enkele bewust gekozen ‘foute’ regels, waaraan geen touw is vast te knopen, bedoeld voor wethouder Hein de Jongh. Om ervoor te zorgen dat raadsleden, maar ook inwoners elkaar begrijpen, vraagt men Hein om meer Jip en Janneke taal te gebruiken; hij krijgt een Jip en Janneke-boekje. Eigen wethouder Tommie Mertens kreeg een schep, om een eventueel converterstation in te graven. De fractie noemde ook nog een groen paradijs, het Ecopark, betaald van het geld van Powerpoort Moerdijk. De fractie wil meer weten en ook wat het voor inwoners oplevert. Burgemeester Marian Witte kreeg een kookwekker, om spreektijd te bewaken, maar ook veiligheid op straat vraagt tijd, evenals aanpak van alcohol en drugsproblematiek onder jongeren. Is er voldoende ondersteuning in de vorm van BOA’s en politie om de gemeente zo veilig mogelijk te houden?

SVP

Mariska Cornet dankt de achterban, die haar er zo nu en dan doorheen loodst. Zij noemt verder zaken die voor de SVP hoog op het lijstje staan, zoals opvang van asielzoekers. Men hoopt op een goede keuze als per 1 november 2025 een nieuwe opvangplek nodig is. Bezuinigingen moeten we met samen oplossen, vindt SVP. Ook hoopt de fractie dat er aandacht komt voor alle burgerinitiatieven, zoals het Station. Mariska Cornet haalt ook de oude begraafplaats bij de Lambertuskerk aan en het opknapwerk dat mevrouw Evers-de Rooij met enkele anderen daar tot stand bracht. Ze kijkt met emotie terug op een herdenkingsdienst met kranslegging ter ere van de omgekomenen in 1944. Ze is blij, dat meer gehoor gegeven wordt aan initiatieven van burgers die ergens hart voor hebben. SVP laat enkele onderwerpen de revue passeren zoals nieuwe buurthuizen; energiepark; meer woningen; wegen rondom Geertruidenberg; hotel bij de put; sporthal en scholen en herplaatsen van asielzoekers. Ook de herdenking van de Kristallnacht krijgt haar aandacht. Cornet heeft respect voor het College, dat er telkens staat, ook als bij sommige partijen geen vertrouwen kan worden gewonnen. Ze hoopt iets meer te kunnen samenwerken, in het belang van de inwoners.

Broeders/Hooijmaijers

Kritiek volop in deze beschouwing. Berrie Broeders kan moeilijk enthousiast worden van deze begroting. Hij heeft niet het idee dat het de Raad makkelijk wordt gemaakt, om alles te kunnen begrijpen, en een weloverwegen besluit te nemen. Bij mens en zorg wordt sinds jaar en dag budgetoverschrijding gemeld in jaarrekeningen en tussenrapportages. Er wordt onder het mom van ’u heeft de strategische lijnen goedgekeurd’ geen beleid naar de Raad gebracht. Er wordt volgens Broeders al jaren gevraagd om inzichten, en hoe zich dit moet vertalen in veranderende beleidskeuzes. We gaan hier 8 ton bezuinigen. Hoe hard is dit? Alle fracties hadden volgens hem die vragen, niet enkel de oppositie. We krijgen een antwoord, maar geen duidelijkheid. Het lijstje met getallen roept bij Broeders “een hoge mate van onwerkelijkheid” op. Het is niet compleet. Het College weet wat ze wil, maar wil het niet vertellen aan de Raad. Alleen bij hoge uitzondering, als erom gevraagd wordt, wordt een tipje van de sluier gelicht. Het zijn beleidswijzigingen. Wij hebben als Raad het budgetrecht. Het College kan niets aanpassen zonder dat wij er goedkeuring aan geven. Hoe lang gaat dit lijstje al rond; is dit alles; en waarom niet actief naar de Raad gecommuniceerd. Voorbeeld van hoe het ons nodeloos ingewikkeld wordt gemaakt, om een besluit te nemen over een gecompliceerde, lastige begroting. Waarom ziet het college deze raad niet als partner? Alles voelt volgens Broeders als herhaling van zetten, er lijkt niet echt iets te veranderen. Alsof je tegen een muur praat. De disbalans in beleving tussen College en Raad is gigantisch. Zijn fractie voorziet weinig goeds. Volgend jaar is nipt sluitend, de jaren erop een drama. College stelt lastige keuzes weer uit. Broeders ziet geen reden voor positiviteit. Ik heb het gevoel dat de raad moet smeken om informatie om zijn werk te kunnen doen. De volgende begroting van 2026, wordt uitgevoerd in de volgende bestuursperiode. Hij denkt niet dat vlak voor verkiezingen lastige besluiten worden genomen. Of verwacht het college nog een zak geld vanuit het Rijk, bovenop die 11,3 miljoen, voor de afkoop van de leefbaarheid van onze gemeente? We staan volgens Broeders aan de rand van de klif, maar dáár is premier Schoof en zijn trawanten die ons net voor we vallen, redt van de afgrond. Of is het de provincie, die ons onder curatele stelt. Het College maakt zich niet druk, misschien moeten wij ons dat ook niet doen.

GB

De fractie komt uit op klassiek “doe-het-zelf-dualisme” dat inmiddels bijna een nieuwe bestuursvorm lijkt, binnen deze bestuursperiode. De cijfers voor de toekomst en vooral 2025 zijn wazig en harde ombuigingen zijn nergens te vinden, stelt Albert Smit. Hoe is de begroting sluitend gemaakt? De raad moet het doen met vage aannames, zonder helder beeld, waarop precies bezuinigd wordt. € 400.000 op de organisatie maar hoe wordt niet duidelijk. Dan jeugdzorg. Het lijkt alsof het college denkt: “Als we het lang genoeg vaag houden, merken ze het misschien niet”. Wanneer krijgen wij inzicht in bezuinigingen voor de jeugd? Ook GB praat over het converterstation met ruim 105DB aan geluid en gevolgen voor leefbaarheid en groen. Hij verwijt veel Raadsleden zwembadkaartjes belangrijker te vinden dan leefbaarheid. Smit vervolgt: we gingen het anders doen. Participatie? Rapport Rekenkamer? In gesprek met onze inwoners? We moeten ons beschermen tegen ‘duurzame’ bedreigingen en oprukkende industrie! Gemeentebelangen vindt dat de Markt meer verdient dan enkel geveltuintjes zoals in het Anker. Hoe gaat u de Markt nieuw leven inblazen. Hij hekelt besteden van €11,7 miljoen compensatiegeld enkel aan projecten in Raamsdonksveer. Niets doen voor onze vestingstad is geen optie. Men gaat in de werkgroep Energiek Geertruidenberg bespreken, dat de Moerdijk-regeling gebruikt moet worden voor die inwoners, die met hun vastgoed klem komen te zitten tegenover leefbaarheid en oprukkende industrie. Een Groene Eco-zone voor West Geertruidenberg is een must. Ook moet een kiosk terug op de Markt, evenals zondagmiddagfestivals in de zomer, verdeeld over de drie kernen en de Winterfair met een duurzame ijsbaan. Er wordt ook gesproken over organisatie van een Historisch Vestingfeest onder de titel Geertruydenberg 1625. Dit moet onze gemeenschap samenbrengen en bezoekers van buitenaf aantrekken, aldus Smit. Hij noemt ook het Halve zolen pad. Het Geertrudiskapelletje, evenals een nieuwe bouwhal voor Raamsdonk en nog veel meer. Wij staan niet enthousiast tegenover duurzaamheid Dombosch wij denken ook niet dat dit past binnen de spelregels van het subsidiebeleid, ook de ontwikkeling van de plassen bij de watertoren laat GB liever over aan de eigenaar van het nieuwe hotel, dan kan hij het verdwenen groen mooi compenseren. Waar blijft trouwens de kapvergunning voor al die bomen die zijn gekapt, wil Smit weten.

KP74

Een positieve beschouwing van deze fractie, die aan het slot tot de conclusie komt, dat vrijwel alles van het eigen verkiezingsprogramma wordt uitgevoerd. De begroting is correct, maar verre van rooskleurig. Men praat over 2025 met daarin de omgekeerde toets op sociaal domein. Hiermee wordt meer individueel maatwerk geleverd en het is kostenefficiënter. Keerpunt is blij dat de portefeuillehouder er daadkrachtig uitvoering aan wil geven. Ook bij deze fractie aandacht voor het converterstation. In Den Haag is besloten dat er hier komt. Onze rol als plaatselijk bestuur is er op aansturen, dat het ingepast wordt, zodat onze inwoners geen overlast ondervinden. Dat kan alleen als Raad en College een eenheid vormen. Ook hier aandacht voor compensatiegeld. Een drietal projecten is hiervoor aangedragen, waarbij de focus toch vooral ligt op de bloemetjes en de bijtjes. Op zich prima, maar er komt vermoedelijk meer compensatiegeld deze kant op. Het is vooral de kern Geertruidenberg en diens inwoners wiens leefbaarheid aangetast kan worden, dus willen toekomstige compensatie ook vooral hier besteden. Er is veel uit de kern Geertruidenberg verdwenen. De fractie wil graag de Geertruidskerk omvormen tot sociaal cultureel centrum met theater, zoals gebeurd is in de Bernarduskerk in Made. Keerpunt staat verder achter de mening van de meerderheid van de inwoners bij de opvang van asielzoekers. Het Hoge Veer gaat sluiten en er moet een andere plek komen voor opvang. Keerpunt74 wil ‘echte’ vluchtelingen opvangen, liefst gezinnetjes. Opvang van alleenstaande mannelijke gelukszoekers wil men voorkomen.

Bij wonen noemt de fractie de vele bouwplannen. Men vindt ook, dat gekeken moet worden naar eigen jeugd, die nu in het Hoge Veer woont. De fractie staat ook stil bij kleinere dingen. Men is blij dat iets gedaan is aan oversteken van de Oude Stadsweg. De markt is prachtig, maar voor fietsers is het, alsof je Parijs-Roubaix moet rijden. Fijn dat er iets aan gedaan wordt. Ook fijn dat, binnen de mogelijkheden, serieus wordt gekeken naar inrichten van een stationsplein; dat een volwaardige supermarkt komt op de juiste plek en vestingwerken niet vernaggeld worden. Fijn dat nog steeds voorzieningen behouden worden en dat, abonnementen of entreegelden schappelijk en betaalbaar zijn voor de gewone burger. Fijn dat er serieus wordt gewerkt aan indammen van sluipverkeer in Raamsdonk. Fijn dat geen onzinnige betonnen waterbak in het Veerse centrum komt, maar natuurlijke wadi’s en meer groen.

VVD

De VVD bedankt voor een sluitende begroting en constateert, dat de tekst van vorig jaar over zorgen en uitdagingen, bijna kan worden gekopieerd en geplakt. De begroting heeft een plus van slechts € 4.000,-. Er hoeft maar iets tegen te zitten en het wordt zomaar een dikke min. Er ligt een grote last op schouders van College en organisatie om spaarzaam om te gaan met centjes van onze inwoners. Voor de periode 2026 tot en met 2028 lopen tekorten op. De VVD hoopt dat het Rijk compenseert. Totdat er zekerheid is, moet de broekriem worden aangehaald.

De fractie staat ook stil bij Mens en Zorg. Men wil meer grip krijgen. Nu zijn het voornamelijk aannames in de begroting. De VVD uit al geruime tijd zorgen, dat het uitgavenpatroon kritisch moet worden bekeken. Tot op heden ziet de VVD geen enkel effect en kosten zijn alleen maar gestegen. Men wil dat het College keuzemogelijkheden voor wil leggen in het Sociale Domein. Wat wordt veranderd; wie wordt er misschien door geraakt en willen wij dat als Raad. De VVD wil dat we een sociale gemeente zijn, maar dit mag niet ten koste gaan van de algemene leefbaarheid in de gemeente. Inwoners die alleen in het gemeentehuis komen voor verlengen van rijbewijs of paspoort, willen een veilige en schone leefomgeving, waar straten en stoepen er netjes bijliggen en waar men aankopen in de buurt kan blijven doen. Waar ligt de balans? Je kunt heel veel willen, maar iedere euro die binnenkomt kan maar 1 keer uitgeven worden. VVD is blij dat de OZB-stijging beperkt blijft.

De aanschaf en invoering van een nieuw personeelsinformatiesysteem kost € 335.000 en een vaste medewerker. Is onderzocht of uitbesteden kan, of samenwerken met Drimmelen. De VVD wil dat ondernemers worden gekoesterd. Ze zorgen niet alleen voor werkgelegenheid. Verenigingen en stichtingen kunnen het zonder sponsoring van lokale ondernemers vaak niet redden. Daarom is men blij met versterking van het team Economie en Toerisme. Kunnen ondernemers rekenen op constructieve oplossingen voor hun uitdagingen? Ook participatie passeert de revue. De VVD vindt het logisch om mensen, die geraakt worden door gemeentelijke besluiten, vooraf te betrekken. Voor goede participatie moet de gemeente vooraf duidelijk en in begrijpelijke taal uitleggen wat het doel is, wat inwoners kunnen verwachten en hoe hun inbreng het besluit kan beïnvloeden. De VVD wil weten hoe alle belanghebbenden, inclusief stille meerderheid en jongeren, betrokken worden bij participatie.

De fractie zet zich in voor voldoende en betaalbare woningen, zodat zowel jongeren als ouderen hier kunnen blijven wonen. Woningbouwprojecten moeten aansluiten bij behoeften van inwoners. De VVD besluit zich te blijven inzetten voor een gemeente waarin gewoon iedereen kans krijgt zich te ontwikkelen en bij te dragen aan onze gemeenschap.

Lijst van Nunen

Igor van Nunen schotelt uit het hoofd Raad en College een afgerond verhaal voor, waarin ruime aandacht is voor amendementen en moties, die door zijn fractie (mede) zijn ingediend. Zoals over meer loon voor het personeel, over ‘verbinding’ en verkoop Hermenzeil. Van Nunen maakt zich ernstig zorgen over onderbezetting bij de gemeente. Hij wil spoed zetten achter benoeming van een nieuwe secretaris. De begroting is voor Igor een duister, mistig beeld. Hij is bezorgd over hoe we straks omgaan met onze mensen en spreekt van een ordinaire bezuiniging. Van Nunen laat al op voorhand weten niet in te stemmen met de begroting. “Ik had meer daadkracht verwacht”.