Het verkiezingscircus begint nu echt lekker op stoom te komen. Frans Timmermans wordt vakkundig doorgezaagd bij Op Een, Dilan Yeşilgöz doet een staredown met Rico Verhoeven en krijgt echt ruzie met hem, Pieter Omtzigts populariteit gaat evenredig steil omhoog met zijn almaar toenemende vaagheid en Caroline van der Plas doet onbegrijpelijke pogingen om haar weigering om de BBB-plannen door te laten rekenen begrijpelijk te maken.

Dat laatste is wel een dingetje vind ik en ook partijen als SP, Nieuw Sociaal Contract (NSC), PVV, Partij voor de Dieren, Denk en Forum voor Democratie laten hun plannen niet doorrekenen door het Centraal Plan Bureau (CPB). Een slechte zaak: we willen toch graag weten wat die plannen allemaal gaan kosten en waar dat geld gevonden gaat worden. Sommige partijen diskwalificeren de methodiek van het CPB ook nog. Het doet denken aan de Flat Earth Society (‘We have Members all over the Globe!) die serieus twijfelt aan de bolvorm van de aarde en aan de wetenschap die achter het bewijs zit.

Ik blijf me verbazen dat zoveel ontevreden landgenoten zich steeds weer vlot achter een nieuw en onbewezen fenomeen schaart, uit onvrede met de ‘oude politiek’. Pim Fortuyn, Geert Wilders, Thierry Baudet en nu dus Van der Plas en Omtzigt (die natuurlijk als Kamerlid niet bepaald onbewezen is, maar als bestuurder wel) als de nieuwe orakels die alle problemen op gaan lossen. Maar het volk is meedogenloos. Was een half jaar geleden Van der Plas al bijna premier – of Mona Keijzer in haar plaats? – nu mag ze blij zijn als het nog acht of negen zeteltjes worden en ze blijft maar wegzakken in een drassige akker. Sowieso heb ik weleens het idee dat de gemiddelde Nederlander de verkiezingen als een soort Idols is gaan zien, waarbij je totaal subjectief op de buitenkant beoordeelt. Wie leest er nog een verkiezingsprogramma? Gelukkig zijn daar nog Stemwijzer en consorten om steun te bieden. Ik ben dan altijd benieuwd wat er bij de politieke kopstukken uitkomt. Toen Rutte de Stemwijzer eens invulde kwam er blijkbaar Groen Links uit.

En nu dus Pieter Omtzigt. Van eenmansfractie naar 30+ zetels? Het zou zomaar kunnen. Pieter is al bijna heilig verklaard vanwege zijn aandeel in het bovenkrijgen van het Toeslagenschandaal. Hij lijkt hiervoor nu alle credits te krijgen van de kiezer, maar volgens mij waren daar ook Renske Leijten van SP en Joost Eerdmans van JA21 bij betrokken? Tot dusver heeft Omtzigt geweigerd om zijn premier kandidaat bekend te maken, wat vreemd is, want: wie wordt dat als NSC de grootste wordt? Dat lijkt me wel handig om te weten. Hij was ook in deze gemeente de eerste die werd aangeplakt op de verkiezingsborden, maar hij was ook ruimschoots de laatste die zijn programma bekend maakte. Een programma dat blijkbaar heel erg doet denken aan het programma van de partij waar hij een ‘functie elders’ moest gaan zoeken. Voor wie nog de illusie had dat Omtzigt redelijk progressief zou zijn: zijn stemgedrag in de Tweede Kamer kwam de laatste jaren het meeste overeen met de zwartekousenbroeders van SGP. Geen alarmbellen bij zijn fanbase, het zal dan wel goedkomen. Wat ook wat wenkbrauwen omhoog deed gaan was Pieters wens om een zo rechts mogelijk kabinet te formeren, met VVD, PVV, SGP en BBB. Dat zou waarschijnlijk grote gevolgen hebben voor het klimaatbeleid en voor het armoedebeleid. Het accent zal dan meer logisch op veiligheid, immigratiebeperking en ontzien van autoverkeer en industrie komen liggen.

Opvallend is ook dat er veel geklaagd wordt over armoede – de schande dat we Voedselbanken nodig hebben – en de uitholling van de zorg en nutsvoorzieningen sinds de privatiseringen, maar dat er desondanks wel steeds rechtser gestemd wordt. Waren er tot voor een paar jaar nog zo’n 65 zetels te verdelen voor links, als je daar gemakshalve ook D66 onder schaarde, nu komen in de peilingen GL/PvdA, Partij voor de Dieren, SP, Splinter, Volt en D66 nog maar rond de 50 zetels uit.

We gaan het zien op 22 november. Volgende week de laatste update voor het zover is, met onder meer De Peilingen en de Uitglijders. Altijd leuk zo’n harkerige lijsttrekker die een houterig dansje doet, of misschien wordt Ouwehand wel betrapt met een goulashkroket.