Bomen, parken en ander groen dragen niet alleen bij aan een prettig leefklimaat, maar helpen ook bij uitdagingen zoals klimaatverandering, biodiversiteitsverlies en hittestress. Zonder effectief gemeentelijk groenbeleid kunnen deze problemen verergeren. Het is dan ook belangrijk dat gemeenten actief beleid voeren om dit groen te behouden en uit te breiden.
Bomen bieden verkoeling tijdens hittegolven, vangen regenwater op en verbeteren de luchtkwaliteit. Ze vormen bovendien leefgebieden voor talloze dieren en planten, waardoor ze bijdragen aan het behoud van biodiversiteit. Ook hebben groene omgevingen bewezen positieve effecten op de gezondheid van inwoners. Wanneer bomen gekapt worden zonder compensatie of herbeplanting, kan dit op termijn leiden tot verslechtering van deze belangrijke voordelen van bomen.
Gemeentes met Vooruitziend Groenbeleid
Sommige gemeentes, zoals Eindhoven, lopen voorop met een groenbeleid dat gericht is op het beschermen van álle waardevolle bomen, ongeacht of ze zich op particulier of openbaar terrein bevinden. In Eindhoven is er bijvoorbeeld een vergunningplicht voor het kappen van bomen met een bepaalde stamomtrek, en er zijn strikte regels voor compensatie bij onvermijdelijke kap. Dit soort beleid helpt niet alleen om bomen te behouden, maar zorgt er ook voor dat gemeentes structureel investeren in nieuw groen. Het beschermt de leefomgeving van alle inwoners en zorgt voor een evenwichtige balans tussen woningbouw en natuurbescherming.
Het Beleid in Middelbeers: Een Gemiste Kans
In schril contrast hiermee staat het beleid in Oirschot. In Middelbeers worden binnenkort veel bomen gekapt voor woningbouw. Deze bomen vallen niet onder de huidige bomenverordening en zijn dus vogelvrij. Een compensatieregeling ontbreekt volledig. De wethouder stelt dat natuurgebieden in de omgeving het verloren groen kunnen opvangen, terwijl juist bomen in de bebouwde omgeving onmisbaar zijn voor het tegengaan van hittestress en het waarborgen van een gezonde leefomgeving. Natuur buiten de kern vervult die rol vanzelfsprekend niet. Deze visie lijkt kortzichtig en houdt geen rekening met de directe positieve effecten die groen in woonwijken heeft op de dagelijkse leefkwaliteit.
Gemeenten zoals Eindhoven tonen aan dat een goed groenbeleid niet ten koste hoeft te gaan van bouwplannen. Ook de gemeente Oirschot zou deze balans moeten nastreven om te voldoen aan de verwachtingen van de samenleving en te bouwen aan een gezonde, toekomstbestendige leefomgeving. Er ligt nu een enorme kans aangezien we in Oirschot bezig zijn met het ontwikkelen van een nieuwe bomenverordening.
Elly Pouwels en Frans van Boekhold (IVN Oirschot)