Sinds oktober 2024 is een groot deel van de gemeente Oirschot onderdeel van het nieuwe Van Gogh Nationaal Park. De Beerzen vallen er helaas net buiten, maar Landgoed de Baest, de Mortelen en het prachtige dal van de Beerze bij Spoordonk staan als toppers vermeld op de kaart.
Inmiddels is het alweer bijna een jaar geleden dat uw columnist aan mocht schuiven bij een bewonersvergadering van Kattenberg, Bekersberg, Landgoed de Stille Wille en Landgoed Beekersberg i.o. Vanuit de agrarische hoek werd nogal kritisch gereageerd op het feit dat na acht jaar vergaderen en plannen Van Gogh NP eindelijk een feit was. Van Oisterwijk tot Wilhelminakanaal en zuidelijker tot aan de dorpsgrens van Oostelbeers, alles is in één keer van een groene laag vernis voorzien. Donkere wolken vol beperkingen op bedrijfsvoering zag men achter de horizon opdoemen. Alweer iets wat ons opgelegd wordt van boven. Maar juist Van Gogh NP heeft niet voor niets de toevoeging “Nieuwe Stijl” achter zijn naam gezet. Geen selectief gezelschap van natuurfreaks en geleerde Wageningse heren / dames die niet verder kijken dan hun reageerbuisjes maar juist een zo breed mogelijk gezelschap. Van de Brabantse boerenbond ZLTO tot Natuurmonumenten, van de gemeente Oirschot tot de Brabantse Populierenvereniging. Ruim zestig partners hebben inmiddels getekend voor de uitvoering en dat aantal groeit nog steeds. Al deze partijen gaan niet alleen voor herstel van biodiversiteit en landschap, maar ook voor natuurinclusieve landbouw, duurzame gebiedsontwikkeling en promotie van toerisme verbonden aan deze doelstellingen.
Op 25 november liet Toine Cooijmans, beleidsmedewerker Natuurmonumenten, in een volle zaal van het Natuurmuseum Brabant maar weer eens zien dat acht jaar voorbereiden richting het fel begeerde predicaat geen verloren tijd was. Niet alleen groeide het aantal deelnemers dat letterlijk de handen uit de mouwen wil steken explosief maar er werd ook gezocht naar acute knelpunten en een oplossing daarvoor. Waterberging en herstel van natuurlijke beekdalen werd als voorbeeld belicht met daarin een hoofdrol voor onze eigen Beerze. Nu loopt het unieke beekdal dood op de A58. Een buis mag het water afvoeren maar otter en mens moeten kilometers omlopen om van zuid naar noord te komen. Zodra echter de verbreding van de A58 uitgevoerd kan worden liggen er letterlijk miljoenen gemerkte euro’s op de plank om een vele meters brede onderdoorgang te creëren. Niet alleen in schets uitgewerkt, maar inclusief keiharde financiële bedragen om straks het mooiste ecoduct van Brabant te maken. Als eindelijk de edelherten uit het Groene Woud bij Liempde hun weg naar de Beerze gevonden hebben kunnen zij zonder belemmering het beekdal gaan verkennen. Maar ook de wandelaar is niet vergeten. Onder het ecoduct door, dan richting Spoordonk en verder naar de Kampina.
Het Van Gogh Nationaal Park is het tegenovergestelde van een bedreiging, het is juist en unieke kans voor landschap, natuur en mens tussen Breda en Eindhoven om onze erfenis door te kunnen geven aan onze volgende generaties.