Rijkswaterstaat ligt zwaar onder vuur na de participatieavond bij Komaen in Spoordonk. Afgelopen dinsdagavond 9 december vond daar een bijeenkomst plaats over de vervanging van de brug A58, waar bezoekers vooral met vragen en frustratie naar huis gingen. Volgens Stichting A58, aquaduct in het groen, stapelen list, bedrog en gemiste kansen zich al jaren op, terwijl ook individuele bezoekers spreken van een avond waarop zij 'niets wijzer' zijn geworden.

door Marcia Engelander - van den Wittenboer

De zaal bij Komaen was magertjes gevuld, maar concrete duidelijkheid over het hoe en wanneer van de vervanging van de brug bleef uit. “Zijn niks wijzer geworden, was informerend en je kon invulling geven. Maar niks van wanneer start en hoe”, vat een bezoeker de avond samen, die tevens aangeeft dat er slechts terloops werd gerept over een eventueel tijdelijk viaduct aan de Oirschotse kant, zonder helderheid over uitvoering, rijstrookindeling (2x3 of 2x4) of de uiteindelijke hoogte van het nieuwe viaduct in verband met de doorvaarthoogte. Ook over de omvang van de toekomstige snelweg bestaan grote zorgen. Volgens dezelfde bezoeker voedt juist het gebrek aan harde informatie de angst dat Oirschot uiteindelijk met een veel bredere en hogere snelweg wordt opgezadeld, terwijl omwonenden nu vooral met losse flarden en technische termen naar huis zijn gestuurd.

'Brug voor een brug'

Waar Stichting A58 al jaren inzet op een aquaduct of verdiepte ligging, kreeg Hans Boer van Nieuwe Politiek tijdens de avond van de projectleider van Rijkswaterstaat een andere boodschap te horen. “Ik heb gesproken met de projectleider van Rijkswaterstaat die bevestigde dat een aquaduct vooralsnog niet aan de orde is. De participatiebijeenkomst is volledig gericht op het vervangen van de brug voor een brug”, aldus Boer, die daarmee de vrees bevestigt dat er feitelijk maar één scenario serieus op tafel ligt. Die constatering schuurt met het beeld dat Rijkswaterstaat op de avond zelf wilde neerzetten van een open participatieproces met ruimte voor wensen en ideeën uit de omgeving. Voor voorstanders van een aquaduct voelt het alsof hun voorkeursoplossing al buiten beeld is gezet, nog voordat de inspraakprocedure goed en wel is begonnen.

Samenvatting

Stichting 'A58 Oirschot, aquaduct in het groen' deelde na afloop een vlammende samenvatting op Facebook, gericht aan gemeente en inwoners. In die verklaring wordt Rijkswaterstaat beschuldigd van jarenlange misleiding en wanbeleid, samengevat in de felle kwalificatie “Ritselen, Wegmoffelen en Sjoemelen”, en worden inwoners en gemeente opgeroepen zich niet te laten sturen richting een nieuw viaduct. Volgens de stichting is al sinds 2010 duidelijk dat de huidige brug niet sterk genoeg is, terwijl in 2015 binnen InnovA58 nog werd gesuggereerd dat verbreding met wat “geknutsel” mogelijk was. Dat nu, in 2025, ineens wordt gesproken over een technisch versleten brug die uiterlijk in 2030 vervangen móét worden, zien de drie mannen van de stichting als bewijs dat het verhaal telkens wordt bijgesteld en dat inwoners nooit het volledige beeld hebben gekregen.

Geluidsschermen

Een ander pijnpunt voor de stichting is het dossier rond de geluidsschermen langs de A58. Volgens hen had Rijkswaterstaat bij de verbreding van de noordbaan in 2010 al schermen moeten plaatsen op basis van de eigen ontwerpregels, maar is dat destijds nagelaten. Nu worden diezelfde schermen gepresenteerd als een ‘meekoppelkans’ bij de vervanging van de brug, wat bij de stichting kwaad bloed zet. In hun samenvatting stellen zij dat Oirschot daar al vijftien jaar recht op heeft en dat het dus geen extra kans is, maar een achterstallige verplichting die nu als gebaar wordt verkocht.

Aanfluiting

Op Facebook uitte Hans van de Schoot zijn boosheid over de opzet en timing van de avond. “VIA- of AQUADUCT???? Er waren veel teleurgestelde bezoekers op de (onduidelijk) aangekondigde informatieavond over de (plotseling) ‘urgente’ vervanging van het viaduct van de A58. Er was nauwelijks informatie. Slechts 2 zwart/wit tekeningen en een groot leeg digitaal scherm waren de basis”, schrijft hij. Volgens Van de Schoot stonden de projectleiders van Rijkswaterstaat “met open mond” te luisteren naar ervaringen van inwoners en leden van de Stichting Aquaduct in het Groen en was niemand in de zaal echt enthousiast over de gepresenteerde richting. Hij spreekt van een 'aanfluiting' van burgerparticipatie, omdat veel aanwezigen het gevoel hadden dat er iets 'door de strot geduwd' wordt, terwijl tegelijkertijd geen raadsleden of wethouders aanwezig waren en de bijeenkomst samenviel met een raadsvergadering, wat de indruk versterkte niet serieus genomen te worden.

Oproep

De stichting roept inwoners en gemeente op om niet mee te werken aan bijeenkomsten of trajecten die uitgaan van een nieuw viaduct. In hun ogen is een aquaduct het enige scenario dat recht doet aan de belangen van Oirschot en de leefbaarheid langs de A58, al erkennen zij dat 'op inhoud' gelijk krijgen tegenover Rijkswaterstaat buitengewoon lastig is. Voor veel aanwezigen voelt de start van de inspraakprocedure dan ook niet als een open proces, maar als een pad dat al grotendeels is uitgestippeld richting een hogere, mogelijk bredere brug. Terwijl Rijkswaterstaat toewerkt naar vervanging rond 2030, lijkt de strijd om de toekomst van de A58 bij Oirschot, viaduct of aquaduct, in de gemeente juist pas echt te ontbranden.