Oosterhouters over hun bijzondere beroep
Nienke Fluitman maakt het gebaar 'contact'
Vraag de Oosterhoutse Nienke Fluitman over haar grote passie gebarentaal en ze is niet meer te stoppen. Enthousiast vertelt ze over haar eigen bedrijf ‘Gebaren.nl’ en hoe ze al enkele dromen heeft kunnen verwezenlijken. Haar grootste droom? “Dat ieder kind in Nederland gebarentaal leert,” zegt ze, “want met gebaren maak je veel makkelijker contact. Zo kun je niet alleen beter communiceren met een dementerende opa of oma, maar ook met mensen die het Nederlands niet goed kennen. Als je kinderen de basisgebaren leert, hebben ze daar hun hele leven plezier van.”
Maar die passie was er niet meteen. Ooit begon Fluitman met een studie bouwkunde, studeerde ze kunst in Tilburg en kreeg toen via via de tip om eens in Utrecht te kijken, bij de HBO-opleiding Nederlandse Gebarentaal en Dovenstudies. Dat bleek een schot in de roos en begin 2007 studeerde ze af als docent Nederlandse Gebarentaal. Zij en haar compagnon zaten gelukkig vol ideeën wat ze daarna konden doen. Want voor hen als eerste afgestudeerden was er nog geen gebaand pad uitgezet.
Extra tool
Fluitman ging zich met Gebaren.nl focussen op horende mensen. Waarom is het zo belangrijk dat die gebarentaal leren? “Gebarentaal verbindt. Gebruik gebaren bij kinderen met een taalachterstand en zij maken snel vorderingen. Kijk maar eens naar het liedje ‘In de maneschijn’.” Ze zingt het kinderliedje en loopt met haar vingers op een trapje naar het raamkozijn. “Iedereen begrijpt dat en kan meedoen. Het is een extra tool die je bij communicatie kunt gebruiken.” Haar eigen ouders waren sceptisch over de toepassing ervan. Maar toen haar dochtertje 8 maanden was, maakte zij al het gebaar voor opa en oma. “Terwijl ze nog niet kon praten. Mijn ouders waren toen om,” lacht Fluitman. “Spelenderwijs kunnen kinderen heel makkelijk gebaren leren.”
Met haar enthousiasme wist Fluitman ook Uitgeverij Zwijsen te overtuigen. De uitgever voegde een taalboek ‘Gebarentaal’ toe aan de leermethode ‘Taaljacht’ voor groep 6. “Zo kan gebarentaal worden meegenomen in het reguliere lespakket op de basisschool en kwam een droom van me uit.”
Keuzevak gebarentaal
Niet veel mensen weten dat de Nederlandse Gebarentaal sinds juli 2021 een officieel erkende taal is. Net als het Fries bijvoorbeeld. Fluitman laat de Dikke van Dale zien uit 2009. Er zijn zo’n 17.000 gebaren vastgelegd door het Nederlands Gebarencentrum en daar komen elke dag gebaren bij. Als eerste school in Nederland koos het Bredase Onze Lieve Vrouwenlyceum voor gebarentaal als keuzevak met Fluitman als docent. “Leerlingen leren er gebarentaal als extra taal, net als Chinees of Spaans.”
Behalve op de jeugd richt ze zich met Gebaren.nl ook op organisaties en geeft ze lezingen. “Ik verzorg klantgerichte trainingen voor bedrijven. Of tweedaagse intensieve trainingen voor bijvoorbeeld zorgpersoneel. Tussen ontbijt en diner wordt er niet gesproken en communiceren cursisten alleen maar in gebarentaal. Zo ervaar je echt hoe het is om in stilte te praten.”
Rasondernemer
Tijdens de coronaperiode gaf gebarentolk Irma Sluis een boost aan de gebarentaal. Dat was natuurlijk mooi. Toch was het voor Fluitman een lastige periode, omdat de scholen dichtgingen. Als rasondernemer ging ze echter niet bij de pakken neerzitten. “Het was de trigger om een ouder idee weer op te pakken: een kaartspel met dieren en bijbehorende gebaren voor kinderen vanaf 4 jaar. Dat spel ‘Maak het gebaar’ is inmiddels op de markt.” Bovendien startte ze met haar zus de internetwinkel ‘2tal.nl’ waar gebarentaal-producten worden verkocht. “Originele cadeaus zoals shirts, mokken of notitieboekjes met gebaren erop.”
En ten slotte is er nóg een doelgroep waar Fluitman zich op gaat richten: de senioren. “Slechtziende ouderen of mensen met dementie kun je beter bereiken met gebaren. Als je hun handen vastpakt, hen aankijkt en gebaart, leg je pas écht contact.” Binnenkort verschijnt haar boek SeniorSigns voor familie en zorgpersoneel waarin ze 25 zorgmomenten uitlegt. “Met een QR-code kun je het filmpje zien waarin ik het gebaar demonstreer. Die filmpjes maak ik in mijn studio.”
Met het verschijnen van dat boek is straks weer een droom van de ondernemende Oosterhoutse uitgekomen. Ongetwijfeld is Nienke Fluitman alweer bezig om nieuwe ideeën te bedenken over haar passie, de gebarentaal. Want zoals zij dat zelf zegt: “Ik leef mijn grootste hobby.”
CC (foto Nienke Fluitman)