Verleden en heden. Goede en Slechte tijden. Verhalen, herinneringen van toen en nu, willen wij opnieuw onder uw aandacht brengen. Bent u geïnteresseerd in de geschiedenis van Oosterhout, bezoekt u dan onze website: www.hkoosterhout.nl

Alle verhalen uit de oude doos zijn letterlijk overgenomen uit oude Oosterhoutse weekbladen. Voor elk verhaal is de datum waarop het verhaal is geschreven vermeld.

Uit het weekblad ‘Het Kanton’ van zaterdag 8 december 1966

Het leven van de ARENDSTRAAT

De bewoners van de Arendstraat, en onder hen vooral zij, die daar zakelijke belangen hebben, hebben de gelegenheid van de opening van de Supermarkt G. Oomen van der Zanden aangegrepen om als eenheid naar voor te treden. Ze willen daarin hun gebondenheid aantonen in een gemeenschappelijk belang, waarbij toch ieder persoonlijk met eigen „merkteken” uit deze gemeenschappelijkheid voor de dag komt.

Arendstraat

De benaming „Arendstraat” vindt zijn oorsprong in een ook al in de 17e eeuw in die straat gevestigd bedrijf, en wel een van bijzonder karakter: een bierbrouwerij.

De Arendstraat vormde al veel eeuwen een gedeelte van de verbinding tussen de twee oude centra van Oosterhout: Markt en Heuvel. (Dit laatste, het bezit van twee centra voor zo’n kleine plaats, is al een unicum; het berust op historische gronden, waarover wij eerder schreven en mogelijk graag nog eens willen terugkomen voor al die nieuwe ingezetenen, lezers van Het Kanton, die daarvan nog geen weet hebben).

Oorspronkelijk noemde men deze straat gewoon trekweg. Maar al eeuwen geleden verkreeg de straat in de volksmond, zoals dat vroeger veelvuldig voorkwam, de benaming van een bijzonder gebouw in de straat, Dat gebouw was het Huis De Arend, dat reeds in 1655 wordt genoemd, zij het onder de naam „Den dobbelen Arend”. Het was eigendom van Willem van Loon.

Den Dobbelen Arent werd later „den swarten dubbelden Arent” en in 1697 gewoon „Den Arend”. Bij dit huis behoorde de gelijknamige brouwerij.

In 1878 omvatte het gebouwencomplex, dat onder deze naam bekendheid genoot: een nieuw gebouwd huis, een in volle werking zijnde brouwerij met mouterij en graan-, mout- en droogzolders. Aldus lezen wij in de aankondiging van een in dat jaar gehouden publieke verkoping van dit perceel, dat gelegen was ten oosten van sigarenmagazijn Mertens.

Met „dubbele arend” wordt bedoeld een dubbelkoppige adelaar, zoals men die b.v. aantreft in het stadswapen van Nijmegen.

Op de plaats waar nu auto’s parkeren en eerder het broederhuis met daarachter de school stond, vond men in de 18e eeuw het huis genaamd „Den Engel”, met brouwerij en mouterij.

Het oudste thans nog in deze straat staande pand is dat waarin het sigarenmagazijn Mertens gevestigd is met zijn vroeg 17e eeuws trapgeveltje.

De Arendstraat was reeds in het begin van de 18e eeuw met „cassayen” bestraat.

DE AREND

Deze beschrijving toont aan, dat de Arendstraat behoort tot het oude centrum van het oude Oosterhout. Het toont eveneens aan, dat ze eeuwen geleden reeds een commerciële functie vervulde: er werd commercie bedreven in de vorm van een brouwerij en mouterij en we kunnen aannemen, dat een dergelijk bedrijf in die dagen ook zijn bijdrage leverde aan een herhaald levendig schouwspel; de aanvoer van de grondstoffen en de afvoer van de gerede producten; met paard en wagen natuurlijk of ook wel met de duw- of trekwagen voor kleinere hoeveelheden. De hier gevestigde landbouwers zullen daarvan leveranciers zijn geweest en hadden dus belang bij het bestaan ervan.

En nu vandaag, eeuwen later, herneemt de Arendstraat geleidelijk aan weer zijn commerciële functie in het oude Oosterhout en in het hart daarvan; nu als winkelstraat.

Winkelstraat

We hebben m de loop van de laatste jaren een aantal panden in de Arendstraat verbouwd zien worden tot winkelpand. Nog is de gehele straat niet volledig als winkelstraat geworden, maar ook in het stadsreconstructieplan is zij wel opgenomen in de verbinding tussen Markt en warenhuis, beide commerciële centra met ieder een eigen aantrekkingskracht — de Markt speciaal in aansluiting met de Kerkstraat — welke verbinding gezien wordt als een commerciële schakel tussen beiden en met deze beiden bedoeld als stadswinkelcentrum.

Er zullen nog jaren voorbijgaan vooraleer de nu bestaande Arendstraat volledig winkelstraat genoemd kan worden, Maar de groei ernaar tekent zich duidelijk af in de aanwezigheid van de volgende winkelbedrijven:

Foto Harry Verschuren. Dat Foto heeft een zo breed mogelijke betekenis. Men kan er niet slechts foto’s laten maken, foto’s op ieder gebied en formaat of genre, maar Foto Harry Verschuren presenteert compleet alles wat men zich denken kan op het ruime gebied van fotografie, met name ook alles op gebied van filmapparatuur.

Automobielbedrijf Kimenai. Showroom en verkoop van Volkswagen. De show presenteert voortdurend de nieuwste modellen en uitvoeringen van wat Volkswagen te bieden heeft op het terrein van luxe zowel als andere wagens.

Lingerie- en Corsettenhuis „Rialti”. De etalages zijn, in de vaak speelse wijze van het tentoonstellen van de uitgebreide collectie voortdurend een streling voor het oog van iedere dame, die zichzelf respecteert en voor iedere man, die zijn vrouw respecteert.

Van Bekhoven’s Woninginrichting. De grote onder de collega’s in deze straat. Het kan niet anders, en wat men zien kan is slechts een klein gedeelte van wat hier geboden wordt op het voor ieder belangrijke gebied van woninginrichting: groot- en kleinmeubelen, vloerbedekking, stoffering. Men loopt er als het ware ongemerkt even binnen dank zij de diepe kijkgang langs de etalages.

Libelle Modehuis. De dames van Oosterhout, jong en oud — ja ook de heel jonge, de kinderen, komen er royaal aan hun trekken. De jongste uitbreiding biedt de eigenaresse ruimschoots gelegenheid iedere cliënt terwille te zijn. Het is er prettig gaan langs de rekken en vakken met het grote assortiment aan wat de dames zo goed siert.

Firma Groos. Rijwielen, bromfietsen, radio, t.v. en electra. Een ruim winkelpand — onder een oude Oosterhoutse naam — dat aan ieder van deze artikelen royaal plaats biedt om die buitenstaander een idee te geven van de vele en velerlei mogelijkheden.

Spapens schoenhandel. Alweer een bekende naam. Een kleiner pand dan de meeste andere, maar de keuze is er niet minder om. Dames en heren, jongens en meisjes, grote en kleine kinderen komen er rijkelijk aan hun trekken.

Van Kuyk’s Modes. Opnieuw een in Oosterhout al heel lang ingeburgerde naam voor een zaak, die met zijn tijd is meegegaan in uiterlijk en wat betreft het gebodene voor de vrouwelijke ingezetenen. Exquise smaak viert er hoogtij.

Andre van Hilst levensmiddelen. Precies op de hoek en daardoor direct de aandacht vragend, een van de vele Nederlandse van Hilst levensmiddelenbedrijven. Men treft er hetzelfde ruime assortiment levensmiddelen aan dat men in vele steden in het land kan terugvinden, wanneer men daar vertoeft. Altijd gemakkelijk en vertrouwend dus tegelijk.

B. v. d. Groen; heren- en jongensconfectie. Ook de mannelijke ingezetenen komen in de Arendstraat aan hun trekken. Een winkel waar men binnenstapt, maar die al vele jaren ook bekendheid geniet door het „aan huis laten passen en kiezen”. Costuums, jassen en pantalons, jekkers en hoeden, kortom alles wat de man staat treft men er aan.

Drogistenrij „De Trekpleister”. De jongste op één na. Van buiten af ziet men onmiddellijk wat daar te verkrijgen is. Een drogisterij is zo veel als een winkel, waar men binnenstapt voor van die dagelijkse benodigdheden, die even onmisbaar zijn als levensmiddelen. En, voor de dames, een keuze uit al die cosmetica — met deskundig advies — zonder welke de man zich geen dame meer kan voorstellen.

Slijterij „’t Raedthuys”. Het is een algemeen bekend feit, dat Nederland tegenwoordig zijn drankje niet alleen gebruikt in de horecabedrijven, maar ook thuis. Ieder heeft wel wat „onder de kurk”. ’t Raedthuys levert daarin zijn bijdrage. En dat is een assortiment, waar ook de verfijnde smaken aan hun trekken komen.

Van Gools Heren en jongenskleding. De tweede in de rij voor heren. Binnen de gemeente, met name in Dorst, reeds heel lang een gevestigde naam voor heren- en jongenskleding. Inwoners van Oosterhout-stad kunnen er sinds jaren nu ook, vlakbij, terecht voor al wat bij hun volledige aankleding behoort.

Welten Damesmodehuis. Een jonge loot in de Arendstraat, maar een, die vooral bekendheid verkreeg door de verzorgde modeshows, die het presenteerde. En... de heel aparte en uitgebreide collectie hoeden — voor dames, zoals ook hun assortiment dameskleding van bekende modehuizen —, waardoor dit pand bekend stond, is er nog steeds aanwezig.

Mertens sigarenmagazijn. Het oudste pand uit deze straat. U las dat hierboven. Het assortiment aan tabaksartikelen, dat men daar aantreft is ongelooflijk. En, Mertens sigaren zijn droge sigaren. Langs de wanden stuk voor stuk verwarmde kasten. Men kent de man aan de sigaar, die hij roken kan. En dat is alleen een droge sigaar.

En nu de laatste;

G. Oomen-van der Zanden. Velen uwer hebben kunnen zien, hoe de gevel van dat oude pand gewijzigd werd. Een moderne gevel presenteert zo aanstonds een winkelruimte van afmetingen, waarbij die vele honderden artikelen die hier te verkrijgen zullen zijn ieder afzonderlijk voor het meenemen liggen. Een assortiment dat in de ruimste zin van het woord de volledige collectie „comestibles” omvat naar de oude opvatting van dat woord. Dat wil zeggen, ook al die aparte kruidenierswaren, welke onze voorouders zo bekend waren, een tijdje in het vergeetboek geraakten — ook omdat ze ter plaatse niet meer verkrijgbaar waren, maar sinds enkele jaren bij Oomen van der Zanden in het assortiment werden opgenomen.

En wat denkt U van het assortiment aan ingrediënten voor de rijsttafel? Die heeft ook in Oosterhout zijn entree gemaakt, jaren geleden reeds. De eenvoudige en de echte uitgebreide. Men zal er nimmer vergeefs naar vragen.

Oomen van der Zanden is een familie zaak in de echte betekenis van dat woord. Vader en moeder en later ook de kinderen hebben dag en nacht gewerkt aan de uitbouw van hun bedrijf, dat in de St Janstraat gevestigd was, maar veel te klein. Het resultaat van dit harde werken openbaart zich in dit nieuwe moderne pand, dat ten volle beantwoordt aan wat ook de meest verwende cliënt zich op dit gebied kan voorstellen. De opening: vrijdag 16 december. (FVW)