Alle gemeenten in Nederland ontvangen vanaf 2026 veel minder geld vanuit de Rijksoverheid. Dit dwingt ook Oosterhout tot het nemen van maatregelen, om ook op langere termijn financieel gezond te blijven. Tegelijkertijd wil de gemeente ook blijven investeren in de toekomst. Het college van b. en w. heeft de afgelopen periode uitgebreid gesproken met de gemeenteraad, maatschappelijke partners en inwoners. Alle input is meegenomen en op basis daarvan zijn concrete keuzes gemaakt. Het college legt deze keuzes voor aan de gemeenteraad. In juni besluit de gemeenteraad definitief waarin we blijven investeren en op welke manier we gaan bezuinigen.

De financiële uitdagingen, zoals een verwacht structureel tekort van minstens €15 miljoen, maken deze strategische heroriëntatie noodzakelijk. De gemeente streeft naar een meer duurzame balans tussen inhoud, middelen en organisatie, met scherpere keuzes en meer verbinding met inwoners en partners. Een aangescherpt ambitieprofiel richt zich op duurzame welvaart, een houdbaar zorgstelsel en jongererenhuisvesting. Hierbij is meer geld niet altijd de oplossing. De rol van de gemeente verandert nog meer van bepalen, sturen en zelf uitvoeren naar een maatschappelijke partner die verbindt. Veel meer een regisseur die organisaties en instellingen samenbrengt en aanjaagt, om op die manier tot een grotere maatschappelijke impact en publieke waarde te komen. We blijven onze ambities waarmaken

Keuzes

“We kunnen helaas niet alles doen wat we graag zouden willen”, aldus wethouder Piena. “Ingrijpen is nodig om financieel gezond te blijven. We hebben geprobeerd de pijn zo eerlijk mogelijk te verdelen, waarbij we Oosterhouters met de laagste inkomens zo veel mogelijk willen ontzien.”

B. en w. stellen verschillende bezuinigingen voor. Onder andere op de kosten van de ambtelijke organisatie. Maar ook lagere subsidies voor de Bussel en Theek 5. Ook stelt het college voor een aantal gemeentelijke belastingen, parkeertarieven en toeristenbelasting te verhogen. Op alle beleidsterreinen heeft het college concrete keuzes gemaakt. Tegelijkertijd wil het college ook blijven investeren in het versnellen van woningbouw, in duurzaamheid en in de bestaanszekerheid van inwoners. Ook aandacht voor preventie blijft hoog op de prioriteitenlijst staan, om zo de zorgkosten op langere termijn te verlagen. Denk aan het bevorderen van een gezonde leefomgeving en leefstijl en uitbreiding van het jongerenwerk. Ook blijft het college voorstander van de verhuizing van het stadhuis naar Arendshof 2, maar dan wel in een versoberde variant.

De belangrijkste keuzes op een rij

1. Uitgaven personeel en organisatie - Besparing van € 1,8 miljoen op personeelsuitgaven door (toekomstige) vacatures niet of beperkt in te vullen. Dit leidt onder andere tot inkrimping van het management.

2. Overige uitgaven (exploitatie)

- Sociaal domein: we blijven inzetten op preventie (denk aan subsidies voor verenigingen en voorliggende Wmo-voorzieningen). In totaal investeren we meer in het sociaal domein dan voorheen, maar minder dan oorspronkelijk begroot. Het college stelt een besparing voor van € 1,5 miljoen in 2025 die oploopt tot € 2,5 miljoen structureel.

- Theater de Bussel: vermindering financiële ondersteuning met 15%. Het college denkt dat dit op te vangen is door meer commercieel te programmeren.

- Theek 5: vermindering financiële ondersteuning met 5%. We denken dat er een efficiencyslag mogelijk is bij Theek 5.

- Duurzaamheid: in totaal investeren we meer in duurzaamheid dan voorheen, maar minder dan het college oorspronkelijk had voorzien. Zo investeren we in het opstellen van wijkuitvoeringsplannen en 4 fte extra voor onder andere een energiebuddy die inwoners met een laag inkomen helpt om energiezuiniger te leven.

- Woningbouw: er is € 500.000 opgenomen om de woningbouwontwikkeling in bestaand stedelijk gebied en de verdere ontwikkeling van Oosterhout-Oost te bekostigen.

3. Investeringen

De komende jaren blijven wij fors investeren in Oosterhout. In de periode tot en met 2028 maar liefst voor ruim € 155 miljoen. Dat is meer dan we in de voorliggende jaren geïnvesteerd hebben.

- Stadhuis: het voorstel is om de verhuizing van het stadhuis naar Arendshof 2 door te laten gaan, maar wel in een versoberde variant (besparing € 7,3 miljoen).

- Onderwijshuisvesting: het college wil veel investeren in het onderwijs, in totaal ruim € 39 miljoen voor de komende vier jaar. Ruim € 26 miljoen is bestemd voor de (ver)nieuwbouw van het Hanze College. Voor de overige projecten uit het Integraal Huisvestingsplan (IHP) blijft ruim € 13 miljoen over. Dat is € 1,3 miljoen minder dan begroot, wat betekent dat een aantal IHP-projecten moet worden uitgesteld. In overleg met de schoolbesturen kijken we wat we de komende vier jaar wel kunnen oppakken en wat we moeten doorschuiven.

- Mobiliteit: het voorstel is om de investering in de ontsluiting Bredaseweg-Lage Molenpolderweg (Lievenshove-terrein) te handhaven. Besluiten over andere infrastructurele projecten aan de zuid/westkant van de stad (waaronder de fietsbrug Zwaaikom) worden genomen nadat de lopende onderzoeken daarnaar zijn afgerond.

- Sportverenigingen: investering van € 1,5 miljoen voor de aanpassing van voetbalvereniging OVV’67 (boven op het bedrag dat hiervoor al gereserveerd stond). Ook stelt het college voor om de komende jaren fors te investeren in voetbalvereniging Irene ’58 en sporthal Arkendonk.

4. Inkomsten

De lokale belastingen in Oosterhout liggen veelal lager dan het landelijke of regionale niveau. Het college stelt voor om een aantal van deze lokale belastingen (gefaseerd) meer richting het landelijke of regionale niveau te brengen en de inkomsten zo te verhogen. Dit geldt voor: - onroerendezaakbelasting; - toeristenbelasting; - parkeertarieven; - precariobelasting.

De gemeenteraad is nu dus aan zet en die hebben er vast veel meer verstand van dan u en ik.

evr