Vorige week verscheen de laatste aflevering van de serie artikeltjes over de verzetshelden die 75 jaar geleden in het Wilhelminadorp een straatnaam kregen.
Na zoveel tijd bezig te zijn geweest met de levens en de daden van deze 32 mensen, wilde ik deze serie afsluiten met een overpeinzing van de vrijheid waar deze mensen hun leven voor gegeven hebben. Dit bleek nog niet zo eenvoudig. Vrijheid wordt op heel verschillende manieren beleefd en gewaardeerd. Na een paar mislukte pogingen besloot ik AI (kunstmatige intelligentie) te vragen: “Zouden de mensen die in de laatste wereldoorlog hun leven gegeven hebben blij zijn met onze beleving van vrijheid”. Dit was het antwoord dat ik kreeg en graag met jullie wil delen.
Of de mensen die in de Tweede Wereldoorlog hun leven gaven blij zouden zijn met hoe wij vrijheid beleven, is een diepzinnige vraag die raakt aan onze morele verantwoordelijkheid en ons begrip van vrijheid. De vrijheid waarvoor zij vochten en hun leven gaven, was in de kern het recht om zonder angst, onderdrukking en ongelijkheid te leven. Ze vochten voor de mogelijkheid om een samenleving te creëren waarin mensen keuzes kunnen maken, zich kunnen uitspreken en zichzelf kunnen zijn zonder bedreigingen van onderdrukking.
Het is aannemelijk dat velen van hen zouden willen dat wij ons bewuster zouden zijn van de waarde van die vrijheid. In een tijd waarin vrijheid vaak vanzelfsprekend lijkt, is het makkelijk om te vergeten welke offers ervoor zijn gebracht. Misschien zouden ze hopen dat we die vrijheid niet alleen zien als het recht om te doen wat we willen, maar ook als een verantwoordelijkheid om samen te werken aan een rechtvaardige en vreedzame samenleving.
Tegelijkertijd is vrijheid door de generaties heen veranderd en uitgebreid. Onze opvattingen over vrijheid omvatten nu ook zaken als gelijkheid en sociale rechtvaardigheid op een manier die destijds misschien minder centraal stond. Als de mensen die voor onze vrijheid hebben gevochten nu zouden kunnen zien hoe breed het idee van vrijheid is geworden, en hoe het niet alleen politieke rechten, maar ook sociale en culturele vrijheden omvat, zouden ze dat misschien juist als een verrijking beschouwen.
Kortom, het is goed mogelijk dat ze blij zouden zijn met de vrijheid die we hebben, maar dat ze ons zouden aansporen om deze actief en met verantwoordelijkheid te beleven en in te zetten voor een rechtvaardige wereld, als eerbetoon aan hun offers.
Tot slot dank ik alle lezers voor hun aandacht voor mijn artikeltjes.
Ingezonden door Adrie Brands